Voordracht naar aanleiding van de verjaardag van Jezus … De verjaardag van Jezus, zo noemde onze volksschrijver Gerard van het Reve het kerstfeest.
In de sociale pikorde van Oegstgeest kun je niet hoger stijgen dan het lidmaatschap van de Heerensocieteit. Dan heb je het pas echt gemaakt. Je hebt natuurlijk LOHC, OLTC en Amicitia, maar de Heerensocieteit is “a different league”. Echt wat anders dan die omhooggevallen middenstanders, van pak ‘em beet, de Rotary. Wij zijn na zorgvuldige ballotage geselecteerd en zonder uitzondering academisch, erudiet, ad rem, vermogend – dat mag ook, buitengewoon viriel en potent. Of … we herinneren ons dat als zodanig, dat is niet altijd helemaal helder. Want de meesten van deze al of niet ingebeelde coryfeeen zijn behoorlijk op leeftijd. Feitelijk zou je kunnen spreken van bejaarden- of knekelhuis “De Beukenhof”. De alom geliefde Wim Rijsbergen bijvoorbeeld is de nieuwste bewoner. Nou, dan weet je wel hoe het met de verjonging gesteld is: de goede man is van 1951 en zat in het Nederlands elftal toen we nog furore maakten - lang geleden….. Albert Mantingh zou heden ten dage in extase geraakt zijn.
Alle heertjes doen hun best hun oude vaardigheden op peil te houden. Deze testosteronbommetjes op hun retour proberen bijvoorbeeld op Jacqueline, of het nieuwe meisje, dat maakt eigenlijk niet uit, indruk te maken. Ik doe daar zelf natuurlijk ook aan mee. De dames gaan daar professioneel mee om, in die zin dat ze minzaam meelachen, maar natuurlijk geen enkele sjoege geven. Het wordt wel wat pathetisch, maar daar zitten we niet mee.
Zoals een oude club betaamt zijn er tradities. Maar ja, die worden in dit bejaarde gezelschap natuurlijk ook vergeten. De jaarlijkse verkiezing van de “Jaarheer” is na 2019, met de verkiezing van de eminente raadsheer Loek Eenens, bijvoorbeeld in de vergetelheid geraakt. Loek zal, als het zo doorgaat, de titel Jaarheer in zijn graf meenemen.
Bewoners van de Beukenhof die in een vorig leven min of meer geslaagd ondernemer of hoogleraar zijn geweest kunnen worden verkozen tot voorzitter. Die heeft dan als baas van de apenrots de ondankbare taak om de door gretige wijnconsumptie verhitte discussies in goede banen te leiden. Vaak wordt de externe spreker tot zijn ontsteltenis namelijk onderdeel van een kakafonie van corporaal gebral. Iedereen heeft namelijk, over welk onderwerp dan ook, een mening, of een prikkelende vraag. De huidige voorzitter, hier aanwezig, Mark Bouwe, is in deze een verademing. Als een ware gentleman-leader zorgt hij dat een en ander niet voortdurend uit de klauw loopt.
Tegelijkertijd is het zo de rol van de voorzitter niet overschat moet worden. Feitelijk is de voorzitter een soort Dick Schoof die als een marionet bestuurd wordt door een prominent lid die als een soort “capo di tutti capi” aan alle touwtjes trekt. Deze gesoigneerde variant van Geert Wilders blijft om vanzelfsprekende redenen liever anoniem….
Een van de tradities die niet vergeten wordt, is de jaarlijkse kerstvertelling. Dit jaar viel mij de eer te beurt. En ergens snap ik het wel, gezien mijn gereformeerde opvoeding zou ik natuurlijk expert moeten zijn. Dat dat tegenvalt, zal ik proberen uit te leggen.
Het geloof was in mijn jeugd, die ik doorbracht in Maassluis, alomtegenwoordig. Maarten ‘t Hart zat bijvoorbeeld bij mijn broer in de klas. Ook JMA Biesheuvel kwam bij ons over de vloer, dus dan weet je het wel: de bijbelverhalen zijn er in gestampt.
Voortdurend werd ik blootgesteld aan de heilige schrift. Kerkdiensten van 1,5 tot 2 uur waren geen uitzondering. Moet ik wel toegeven dat tijdens zo’n religieuze sessie de gedachten regelmatig een zondige afslag namen. Ik zal u dat uitleggen. Zoals destijds in het hele Westland bekend, waren de meisjes in Maassluis namelijk bijzonder aantrekkelijk en opwindend. Ze konden in de rij staan voor de catechesatie, maar er uit zien alsof ze naar een filmpremiere gingen. Ze oogden zelfs in een grijze regenjas veel mooier dan de meisjes uit Vlaardingen of Naaldwijk. Dat soort meisjes, mijne heeren, bevonden zich dus ook onder het kerkvolk! Begeleid door hun moeders met lange zwarte jurken en bijpassende hoedjes, waren die meisjes voor ons jongens tijdens de preek een voortdurende bron van erotische fantasien. Zeker toen we oud genoeg waren om los van onze ouders op het balkon te zitten. In die relatieve afzondering bracht met name vieze Johnnie Kouwenhoven, met zijn levendige fantasie, ons fluisterend tot een verbaal hoogtepunt. Vieze Johnnie heette zo omdat hij bij de kapper altijd de blootfoto’s uit het mannentijdschrift “ de Lach” scheurde en die met ons deelde. De meesten onder ons zullen zich de geneugten van “de Lach” nog wel herinneren, denk ik. Maar goed, tijdens de dienst werden die losbandige gedachten en gefluisterde gesprekken dan ruw verstoord als na de zalvende stem van de dominee plots het orgel van Koos Bons keihard met Psalm 32 inzette. Een grote schrik en een soort van koude douche. Ook voor de ouderlingen die, ondanks hun vrome gezichten, naar onze inschatting ook hemelse gedachten hadden gehad. Die ouderlingen kwamen in hun zweterige zwarte pakken ook opvallend graag bij ons thuis langs, met meer dan religieuze belangstelling voor het welzijn van mijn zussen; zes blondines maar liefst.
Na de dienst was het natuurlijk zaak te zorgen dat je tijdens de catechesatie zo dicht mogelijk in de buurt van de leukste Maassluise mokkels kwam te zitten. En dan een beetje schijnheilig over de dienst na te praten, in de hoop dat ze na de kerkgang met je gingen wandelen. Zo was de verder meestal doodsaaie dag des heeren toch nog een beetje te verdragen.
Ik merk dat ik ben afgedwaald van mijn oorspronkelijke opdracht… Een bijbelverhaal voor de Heeren dus. Ja mensen, door eerdergenoemde afleidingen tijdens de preek laat mijn huidige bijbelvastheid te wensen over. Maar vooral lijd ik als bewoner van de Beukenhof zelf ook aan eerder genoemde degeneratie, en heeft de amyloidneerslag en overmatige wijnconsumptie ook bij mij gaten in de bijbelkennis geslagen. Vanuit deze complexe situatie van ouderdom, persoonlijk verval en bijpassend decorumverlies ga ik met hulp van Hans Teeuwen alsnog proberen de bijbel voor u samen te vatten.
Voor de mensen die niet precies weten waar de bijbel over gaat, zal ik dat ongeveer uitleggen. Dat was zo: in het begin van de wereld toen was er nog helemaal niks. Alleen een soort van jeugdboerderij, met twee mensen: Mozes en Maria Magdalena. Maar die hadden van de giftige appel gegeten en toen waren ze in slaap gevallen. En toen was het keihard gaan regenen en toen waren de dieren van de boerderij verdronken. Maar toen had Jezus dat water in rode wijn veranderd en toen was het de Rode Zee geworden. Die ging toen uit mekaar en de ene helft heeft de walvis verzwolgen en de andere helft van de wijn werd opgezopen door Johannes de Doper. Die Johannes de Doper was dus helemaal dronken geworden, en toen ging die zo mensen nat gooien met water! Ja, en toen zeiden die mensen ook zo van: " Nou, schei nou maar eens uit, met dat nat gooien met water." En toen was er z'n vrouw Delilah, die heeft zo z'n haren afgeknipt en toen was het een hanekam geworden en toen moest 'ie drie keer kraaien.
Maar gelukkig kwamen er toen net op tijd drie wijven uit het oosten en die hadden broodkruimels gestrooid om de weg niet kwijt te raken, maar toen had Jezus die broodkruimels in vissen veranderd en toen zei die tegen die vissen: "Sta op en wandel."
Ja, maar toen wisten die wijven niet meer waar ze vandaan kwamen. En toen hebben ze in een stal moeten slapen.
Maar nou was het ook zo van Maria, die was zwanger geworden. Maar niet van haar man Jozef. Maar zij was in de heilige bekoring gevangen was zij. Daar heeft Loek zich bij een vorige kerstlezing ook over verbaasd. Hij was vooral gefascineerd door het fenomeen dat zo’n 2000 jaar geleden Jezus, of volgens sommigen de Kerstman, zonder noemenswaardig voorspel werd geboren.
Maar goed, Jozef dacht dus dat Maria zwanger was van een barmhartige Amerikaan, want die zong altijd zo van "Maria, Maria, I'll never stop loving Maria". En dat was van de musical Jesus Christ Superman.
Toen werd die baby geboren en die hebben ze toen in een mandje met pek en veren, zo hup-a-kee in de sloot gekieperd. Ja, en toen waren de koeien zo erg geschrokken, dat ze zeven jaar lang geen melk konden geven.
En toen dachten de Romeinen zo van, oh dan kunnen we wel het hele land gaan veroveren, maar dat was niet zo, want er was één klein dorpje wat dapper weerstand bleef bieden tegen de Romeinse overheersers. Want die hadden een toverdrank met duizend zure bommen en garnalen. Professor Barabas had dat gemaakt, maar die zat in de gevangenis en toen riepen ze met z'n allen: "Barabas vrij! Barabas vrij!" Maar dan moest er eerst iemand anders in de gevangenis. En toen hebben ze Jezus gekruisigd.
Dat is allemaal hier in Amsterdam, in de Jordaan gebeurd.
Nee, dat is helemaal niet om te lachen. Nee, nee, nee, want stel dat jezelf aan een kruis zou hangen. Zou je dan ook lachen? Nee, kijk nou zijn jullie stil, ja.
Dat is helemaal niet leuk, nee. Dan hang je daar, helemaal alleen. Ja, en je krijgt jeuk, wat dan? Of dat ze je naast iemand hangen die alleen maar over voetbal kan praten de hele dag? Of tussen twee PVV-ers in?
Daarom zeg ik altijd zo: "Jezus is een goeie vriend, 't is tijd dat je 'm beter kent
Hij heeft veel voor ons gedaan,heeft zichzelf aan het kruis laten slaan. "En daarom zeg ik altijd: "Jezus, bedankt".
Als we dat één keer met z'n allen zeggen, voor zijn verjaardag, dat vind ie dat vast hartstikke leuk. Tellen tot drie en dan gaan we het zeggen.
Eén twee drie... JEZUS BEDANKT Dat zal die leuk vinden
PS: het eerste deel van dit kerstverhaal is ontsproten uit mijn persoonlijk herinneringen; het laatste is deel van de meesterlijke cabaret-voorstelling “Hard en zielig” van Hans Teeuwen.
